Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος που οφείλεται είτε στην ανεπαρκή έκκριση είτε στην ανεπαρκή δράση της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Η ινσουλίνη είναι ορμόνη, που παράγεται στο πάγκρεας, και βοηθά τη γλυκόζη να εισέρχεται από το αίμα στα κύτταρα. Υπολογίζεται πως πάσχουν από ΣΔ περισσότεροι από 300.000.000 άνθρωποι παγκοσμίως και εκτιμάται ότι έως το 2040 θα διπλασιαστούν. Ο ΣΔ είναι γνωστό ότι σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και μάλιστα μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης και στα δύο φύλα. Στην Ελλάδα νοσούν περίπου 800.000 άτομα εκ των οποίων το 10% αγνοεί ότι πάσχει από τη νόσο.
Ποιοι τύποι διαβήτη υπάρχουν;
Οι συνηθέστεροι είναι ο διαβήτης τύπου 1(ΣΔ1), τύπου 2 (ΣΔ2) και ο διαβήτης κύησης.
Ο ΣΔ1, συνήθως σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες- είναι αυτοάνοσο νόσημα και μπορεί να συνυπάρχει και με άλλα αυτοάνοσα πχ του θυρεοειδούς (Hashimoto) ή του πεπτικού (δυσανεξία στη γλουτένη).
Ο ΣΔ2, που αποτελεί και την πλειονότητα των ατόμων με διαβήτη (90 -95%) , απαντάται συνήθως σε άτομα άνω των 40 ετών. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση της συχνότητας εμφάνισής του και σε μικρότερες ηλικίες (πχ έφηβοι) λόγω της παχυσαρκίας. Οφείλεται σε σχετική ανεπάρκεια της ινσουλίνης που παράγει ο οργανισμός συνήθως σε συνδυασμό με την αναποτελεσματικότητά της (ινσουλινοαντίσταση). Η παχυσαρκία αποτελεί το κύριο αίτιο εμφάνισης ΣΔ2 .
Τι είναι το Μεταβολικό Σύνδρομο;
Πρόκειται για ένα σύνολο μεταβολικών διαταραχών που παρατηρούνται σε άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος.
Υπάρχουν 5 κριτήρια για τη διάγνωση του συνδρόμου:
- Αυξημένη περίμετρος μέσης
- Σάκχαρο αίματος νηστείας >100mg/dl ή Σακχαρώδης Διαβήτης
- Αρτηριακή υπέρταση
- Αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων
- Χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης
Στην Ελλάδα απαντάται στο 20-25% του πληθυσμού και περίπου στο 40% των ατόμων > 65 ετών.
Οι διαταραχές που συνθέτουν το μεταβολικό σύνδρομο ευνοούν την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων (έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο), που αποτελούν παγκοσμίως την πρώτη αιτία θανάτου σε άνδρες και γυναίκες.
Πώς αντιμετωπίζεται ο διαβήτης;
O ΣΔ1 αντιμετωπίζεται αποκλειστικά και εξ’ αρχής με χορήγηση ινσουλίνης δια βίου.
Στον ΣΔ2 υπάρχει πληθώρα θεραπευτικών επιλογών, ειδικά την τελευταία δεκαετία, που στόχο έχουν όχι μόνο τη ρύθμιση του σακχάρου αλλά και τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου (έμφραγμα, εγκεφαλικό κλπ). Καθώς ο ΣΔ2 οφείλεται κυρίως στην αντίσταση στην ινσουλίνη και τη συνυπάρχουσα παχυσαρκία, εκτός από τις γενικές οδηγίες για δίαιτα και άσκηση, υπάρχουν πλέον και φάρμακα που συντελούν στην απώλεια βάρους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εάν ο ΣΔ2 αντιμετωπιστεί σωστά (με κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα υπό ιατρική παρακολούθηση παράλληλα με εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή), είναι μεγάλη η πιθανότητα υποστροφής της νόσου. Έτσι, ακόμα και αν υπάρχει βεβαρημένη κληρονομικότητα, ρυθμίζοντας ο ειδικός γιατρός εγκαίρως και αποτελεσματικά τις παθολογικές παραμέτρους του μεταβολισμού, μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εκδήλωσης διαβήτη.
